Τι πρέπει να γνωρίζετε για τη διάγνωση και τη θεραπεία

Ο καρκίνος παχέος εντέρου είναι ένας από τους πιο συχνούς τύπους καρκίνου παγκοσμίως και αποτελεί σημαντικό θέμα υγείας. Επηρεάζει κυρίως άτομα άνω των 40 ετών, αλλά τα τελευταία χρόνια παρατηρείται ανησυχητική αύξηση και σε νεότερες ηλικίες. Γι’ αυτό η ενημέρωση και η έγκαιρη διάγνωση είναι πολύ σημαντικές για όλους.

Ο Δρ. Παναγιώτης Γεωργίου, Γενικός Χειρουργός, Χειρουργός Παχέος εντέρου και ορθού αναφέρει πώς η πρόωρη διάγνωση και έγκαιρη αντιμετώπιση μπορεί να παρατείνει το προσδόκιμο ζωής.

Τι είναι ο καρκίνος παχέος εντέρου;

Ο καρκίνος παχέος εντέρου εμφανίζεται όταν κακοήθη κύτταρα αναπτύσσονται στους ιστούς του παχέος εντέρου ή του ορθού. Συχνά ξεκινά από μικρούς πολύποδες που μπορεί να μεγαλώσουν και να γίνουν καρκινικοί όγκοι. Η σωστή και τακτική ιατρική εξέταση βοηθά στην έγκαιρη ανίχνευση των όγκων και πρόωρη αφαίρεσή τους πριν κλιμακωθεί το στάδιο του καρκίνου ή υπάρξουν μεταστάσεις.

Συνήθως, ο καρκίνος παχέος εντέρου μπορεί να εξαπλωθεί σε γειτονικούς ιστούς, στους λεμφαδένες ή ακόμα και σε άλλα όργανα, όπως το ήπαρ και οι πνεύμονες. Γι’ αυτό η έγκαιρη αντιμετώπιση είναι κρίσιμη.

Ποιοι παράγοντες αυξάνουν τον κίνδυνο;

Ο καρκίνος παχέος εντέρου σχετίζεται με κληρονομικούς παράγοντες, αλλά και με τον τρόπο ζωής. Διατροφή με πολλά επεξεργασμένα κρέατα και λίγες φυτικές ίνες, η έλλειψη άσκησης, το κάπνισμα και η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ αυξάνουν τον κίνδυνο.

Επίσης, άτομα με χρόνιες φλεγμονώδεις παθήσεις του εντέρου, όπως η ελκώδης κολίτιδα ή η νόσος του Crohn, έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες εμφάνισης καρκίνου και πρέπει να είναι σε πρόγραμμα παρακολούθησης.

Τι μπορούν να κάνουν οι ασθενείς για πρόληψη στην πράξη;

Οι πιο κάτω αλλαγές μπορούν να μειώσουν σημαντικά την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου και ορθού:

• Διατροφή πλούσια σε φυτικές ίνες (φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής άλεσης)
• Περιορισμός επεξεργασμένων κρεάτων και αλκοόλ
• Διακοπή καπνίσματος
• Τακτική σωματική δραστηριότητα και διατήρηση υγιούς βάρους
• Συζήτηση με ιατρό για το κατάλληλο πρόγραμμα προληπτικού ελέγχου

Ποια συμπτώματα μπορεί να προκαλέσει ο καρκίνος παχέος εντέρου

Τα συμπτώματα του καρκίνου παχέος εντέρου διαφέρουν ανάλογα με το σημείο που εντοπίζεται ο όγκος. Μπορεί να υπάρχουν αλλαγές στις συνήθειες του εντέρου, όπως διάρροια ή δυσκοιλιότητα, αίμα στα κόπρανα, πόνος στην κοιλιά, κόπωση ή και απώλεια βάρους χωρίς εμφανή λόγο.

Η παρουσία αυτών των συμπτωμάτων δεν σημαίνει απαραίτητα καρκίνο, αλλά είναι σημαντικό όταν εμφανιστούν να γίνει άμεσα ιατρικός έλεγχος.

Πώς γίνεται η διάγνωση του καρκίνου παχέος εντέρου;

Η διάγνωση του καρκίνου γίνεται με κολονοσκόπηση και λήψη δείγματος ιστού (βιοψία). Απεικονιστικές εξετάσεις βοηθούν στον προσδιορισμό του σταδίου της νόσου. Ωστόσο, πλέον υπάρχουν διαθέσιμα self-test για την ανίχνευση του καρκίνου παχέος εντέρου.

Το self-test για τον καρκίνο του παχέος εντέρου είναι μια απλή και γρήγορη εξέταση που μπορεί να ανιχνεύσει έγκαιρα ενδείξεις καρκίνου, ακόμη και σε άτομα χωρίς εμφανή συμπτώματα. Αποτελεί έναν πολύτιμο προληπτικό έλεγχο, καθώς μπορεί να συμβάλλει στη διάγνωση σε πρώιμο στάδιο, αυξάνοντας τις πιθανότητες επιτυχούς θεραπείας, χωρίς να είναι 100% ακριβής. Γι’ αυτό είναι απαραίτητο όταν οι ασθενείς παρουσιάζουν συμπτώματα να ζητούν την γνώμη του ιατρού τους.

H θεραπεία για τον καρκίνο παχέος εντέρου

Ο καρκίνος του παχέος εντέρου, και ειδικότερα του ορθού, είναι μία από τις συχνότερες αιτίες θανάτου από καρκίνο παγκοσμίως. Η θεραπεία του είναι πολυδιάστατη. Η αποτελεσματικότητά της θεραπείας στηρίζεται στην χειρουργική επέμβαση. Το πλάνο είναι εξατομικευμένο, ανάλογα με το στάδιο, τη θέση του όγκου και τη γενική υγεία.

• Χειρουργείο: Αφαίρεση του όγκου και, όπου χρειάζεται, των παρακείμενων λεμφαδένων.
• Ρομποτική χειρουργική: Ελάχιστα επεμβατική προσέγγιση με μικρές τομές, 3D μεγέθυνση και ακριβείς κινήσεις. Συχνά προσφέρει λιγότερο πόνο, μικρότερη νοσηλεία και πιο γρήγορη ανάρρωση.
• Χημειοθεραπεία: Φάρμακα που στοχεύουν τα καρκινικά κύτταρα, ως συμπληρωματική αγωγή πριν ή μετά το χειρουργείο.
• Ακτινοθεραπεία (κυρίως στο ορθό): Μπορεί να δοθεί πριν από το χειρουργείο για συρρίκνωση του όγκου.
• Στοχευμένες θεραπείες/ανοσοθεραπεία: Επιλογές σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, με βάση μοριακά χαρακτηριστικά του όγκου.

Η ρομποτική χειρουργική έχει φέρει επανάσταση στη θεραπεία του, επιτρέποντας ελάχιστα επεμβατικές επεμβάσεις με ακρίβεια, μειωμένες επιπλοκές και ταχύτερη ανάρρωση. Με τη βοήθεια συστημάτων όπως το daVinci, οι χειρουργοί πραγματοποιούν πολύπλοκες επεμβάσεις στο ορθό με μεγαλύτερη ευχέρεια, διατηρώντας κρίσιμες δομές όπως οι σφιγκτήρες και τα νεύρα.

Τα πλεονεκτήματα της ρομποτικής χειρουργικής περιλαμβάνουν:

• Μικρότερες τομές
• Λιγότερο πόνο
• Συντομότερη νοσηλεία
• Καλύτερα λειτουργικά
• Ογκολογικά αποτελέσματα

Ωστόσο, η επιτυχία της ρομποτικής επέμβασης εξαρτάται καθοριστικά από την εμπειρία και εξειδίκευση του χειρουργού, καθώς η τεχνολογία αποτελεί εργαλείο στα χέρια του ειδικού.

Το μέλλον διαγράφεται ακόμα πιο ελπιδοφόρο, με την ενσωμάτωση καινοτομιών όπως η τεχνητή νοημοσύνη και η απτική ανάδραση, οι οποίες αναμένεται να ενισχύσουν περαιτέρω την ακρίβεια και την αποτελεσματικότητα της ρομποτικής χειρουργικής.

Συμπέρασμα

Ο καρκίνος παχέος εντέρου μπορεί να προληφθεί και να θεραπευτεί αποτελεσματικά όταν εντοπιστεί νωρίς. Η σωστή ενημέρωση, ο προληπτικός έλεγχος και οι σύγχρονες θεραπευτικές επιλογές προσφέρουν υψηλές πιθανότητες επιτυχίας. Για εξατομικευμένη καθοδήγηση και επιλογές θεραπείας, η επικοινωνία με εξειδικευμένο χειρουργό παχέος εντέρου αποτελεί το πιο σημαντικό βήμα.

Φωτογραφία: iStock