443 θάνατοι κάθε χρόνο στην Ελλάδα – Ανεπαρκείς οι εμβολιασμοί, παρά τις συστάσεις του ΠΟΥ

Παρ’ όλα αυτά, το φορτίο νοσηρότητας και θνησιμότητας από καρκίνους που σχετίζονται με τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμέων –  HPV, παραμένει ιδιαίτερα υψηλό, την ώρα που  ο εμβολιασμός -ο οποίος προστατεύει και σε μακροχρόνια βάση εξαλείφει τον καρκίνο- παραμένει χαμηλός.

Σύμφωνα με πρόσφατα δεδομένα, κάθε χρόνο στην Ελλάδα καταγράφονται περίπου 1.100 νέα περιστατικά και 443 θάνατοι από καρκίνους που σχετίζονται με τον HPV. Αυτό σημαίνει περίπου τρεις νέες διαγνώσεις και πάνω από έναν θάνατο κάθε μέρα.

Από τους 443 ετήσιους θανάτους, 372 είναι γυναίκες και 71 άνδρες.

HPV: Οι επιπτώσεις του και στα δύο φύλα

Ο HPV ευθύνεται για καρκίνους σε 11 διαφορετικές ανατομικές περιοχές, από τον τράχηλο της μήτρας, το αιδοίο και τον πρωκτό, μέχρι το πέος και τη στοματοφαρυγγική περιοχή. Οι συνέπειες αφορούν και τα δύο φύλα.

Ο καρκίνος τραχήλου της μήτρας (ΚΤΜ) ευθύνεται για το 60,5% των θανάτων (περίπου 268 γυναίκες κάθε χρόνο). Ακολουθούν οι καρκίνοι του κόλπου και του πρωκτού, με 13,2% και 9,6% των συνολικών θανάτων, ενώ στους άνδρες ξεχωρίζει ο καρκίνος του στοματοφάρυγγα. Σχεδόν 4 στους 5 τέτοιους καρκίνους καταγράφονται σε άνδρες.

Αξίζει να σημειωθεί πως ο HPV δεν συνδέεται μόνο με κακοήθειες: είναι επίσης ο αιτιολογικός παράγοντας των γεννητικών κονδυλωμάτων, της συχνότερης σεξουαλικώς μεταδιδόμενης νόσου, που επιβαρύνει την ψυχική και σεξουαλική υγεία των ασθενών, αλλά και το σύστημα υγείας με επαναλαμβανόμενες θεραπείες.

Το κοινωνικό και οικονομικό αποτύπωμα

Το επιδημιολογικό βάρος μεταφράζεται και σε δραματικές κοινωνικοοικονομικές συνέπειες:

Κάθε χρόνο χάνονται 6.388 έτη ζωής και 1.813 παραγωγικά έτη ζωής, δηλαδή 14,4 χρόνια ζωής για κάθε θάνατο που σχετίζεται με HPV.

Η οικονομική απώλεια από πρόωρη θνησιμότητα υπολογίζεται σε 24,6 εκατομμύρια ευρώ ετησίως, χωρίς να περιλαμβάνονται το κόστος νοσηλείας ή οι θεραπείες.

Εμβολιασμός: Η χαμένη ευκαιρία πρόληψης

Κι όμως, όλο αυτό το φορτίο μπορεί να προληφθεί. Ο εμβολιασμός κατά του HPV είναι ασφαλής, αποτελεσματικός και ήδη ενταγμένος στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών.

Παρόλα αυτά, η εμβολιαστική κάλυψη παραμένει χαμηλή στην Ελλάδα.

Σύμφωνα με ανάλυση της ΗΔΙΚΑ για την περίοδο 2017–2021, η μέση κάλυψη στα κορίτσια ηλικίας 11–18 ετών εκτιμάται μόλις στο 55,4%, ενώ για την ίδια ηλικιακή ομάδα συνολικά (11–18 ετών) η κάλυψη πέφτει στο 43,8%.

Η κατάσταση αυτή δείχνει πως η Ελλάδα βρίσκεται μακριά από τον στόχο του καθολικού HPV εμβολιασμού που έχει θέσει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ), και που θα μπορούσε να εξαλείψει σχεδόν πλήρως τον καρκίνο τραχήλου της μήτρας και δεκάδες άλλα περιστατικά κάθε χρόνο.

Έτσι ο ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων – HPV σκοτώνει αθόρυβα εκατοντάδες ανθρώπους στη χώρα μας κάθε χρόνο,  τη στιγμή που υπάρχει το εμβόλιο για να μη χαθεί κανείς. Η χαμηλή εμβολιαστική κάλυψη δεν είναι απλώς ένα στατιστικό πρόβλημα, αλλά ένα κοινωνικό και ηθικό χρέος που μένει ανεκπλήρωτο, όπως υποστηρίζουν οι επιστήμονες, οι οποίοι συμπληρώνουν πώς ο αγώνας ενάντια στον HPV δεν χρειάζεται νέα φάρμακα ή τεχνολογίες· χρειάζεται πολιτική βούληση, ενημέρωση και πρόληψη.

Φωτογραφία: iStock