Άρχισε η πρώτη κλινική μελέτη με μεταμοσχεύσεις νεφρών από χοίρους

Μπορούν οι νεφροί από χοίρους να λύσουν το πρόβλημα της έλλειψης μοσχευμάτων για ανθρώπους; Απάντηση θα δώσει η πρώτη κλινική μελέτη στον κόσμο με μεταμοσχεύσεις νεφρών από χοίρους, που μόλις άρχισε στις ΗΠΑ.

Η πρώτη μεταμόσχευση στο πλαίσιο της μελέτης έγινε ήδη στον νοσηλευτικό όμιλο της Νέας Υόρκης NYU Langone Health. Η ταυτότητα του λήπτη και η ημερομηνία της επέμβασης δεν αποκαλύφθηκαν, για λόγους ιατρικού απορρήτου.

Η μελέτη διεξάγεται για να εξακριβωθεί εάν οι νεφροί από χοίρους μπορούν να σώσουν τις ζωές των ασθενών που περιμένουν επί χρόνια ένα μόσχευμα. Οι νεφροί τροποποιούνται γενετικά για να μειωθεί ο κίνδυνος απόρριψής τους από τον ανθρώπινο οργανισμό.

Όπως δήλωσε ο Dr. Robert Montgomery, επικεφαλής της μεταμοσχευτικής ομάδας στο NYU Langone Health, σε αναμονή της μεταμόσχευσής τους βρίσκονται και άλλοι ασθενείς.

Κατ’ αρχάς θα μεταμοσχευθούν 6 ασθενείς. Εάν αποδειχθεί πως η επέμβαση είναι ασφαλής και αποτελεσματική, θα αρχίσουν να εντάσσονται και άλλοι. Συνολικά μπορούν να γίνουν έως και 50 μεταμοσχεύσεις.

Καλύπτεται μόνο το 10% των αναγκών

Οι παγκόσμιες ανάγκες σε μοσχεύματα είναι τεράστιες. Σύμφωνα με το Παγκόσμιο Παρατηρητήριο Μεταμοσχεύσεων (GODT), το 2020 έγιναν συνολικώς 129.681 μεταμοσχεύσεις οργάνων σε 93 χώρες του κόσμου (σ.σ. οι 219 από αυτές στην Ελλάδα).

Οι 80.926 ήταν μεταμοσχεύσεις νεφρού. Στο 32% των περιπτώσεων ήταν ζώσες, δηλαδή τα μοσχεύματα προέρχονταν από ζωντανούς δότες. Ωστόσο υπολογίζεται ότι ετησίως καλύπτεται μόνο το 10% των αναγκών σε μοσχεύματα. Έτσι, με την πάροδο του χρόνου πολλοί ασθενείς πεθαίνουν περιμένοντας ένα μόσχευμα.

Μόνο στις ΗΠΑ υπολογίζεται ότι καθημερινά πεθαίνουν 13 άνθρωποι, πριν προλάβουν να μεταμοσχευθούν.

Γι’ αυτό τον λόγοι οι επιστήμονες εξετάζουν το ενδεχόμενο να αποτελούν οι ξενομεταμοσχεύσεις τη λύση στο πρόβλημα, δηλαδή η χρήση οργάνων από ζώα σε ανθρώπους.

Οι πρώτες δοκιμαστικές επεμβάσεις με νεφρούς χοίρων έχουν ήδη πραγματοποιηθεί και τα αποτελέσματά τους ήταν ανάμικτα.

Σε μία περίπτωση μία γυναίκα έζησε 130 ημέρες με μεταμοσχευμένο νεφρό από χοίρο. Σε μία άλλη, ένας άνδρας έζησε 271 ημέρες. Και στις δύο περιπτώσεις, τα μοσχεύματα αφαιρέθηκαν και οι ασθενείς επέστρεψαν στην αιμοκάθαρση. Μερικοί (λίγοι) ακόμα ασθενείς ζουν με νεφρούς από χοίρους σε ΗΠΑ και Κίνα.

Η νέα μελέτη

«Το όλο εγχείρημα κινείται προς την σωστή κατεύθυνση», δήλωσε ο Dr. Montgomery, ο οποίος είναι καθηγητής Χειρουργικής στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης και παγκοσμίου φήμης ειδικός στις μεταμοσχεύσεις.

Στην νέα μελέτη εντάσσονται ασθενείς με τελικού σταδίου νεφρική ανεπάρκεια. Οι νεφροί που τους μεταμοσχεύονται έχουν υποστεί 10 γονιδιακές τροποποιήσεις. Ειδικότερα, έχουν αδρανοποιηθεί τέσσερα γονίδια χοίρων για να μειωθεί ο κίνδυνος απόρριψης του μοσχεύματος και να διευκολυνθεί η ανάπτυξη των οργάνων.

Επιπλέον, έχουν προστεθεί έξι ανθρώπινα γονίδια, για να βελτιωθούν οι πιθανότητες αποδοχής των μοσχευμάτων από τον οργανισμό των ασθενών.

Η μελέτη έχει ονομαστεί EXPAND. Την χρηματοδοτεί η εταιρεία United Therapeutics Corporation, που πραγματοποιηθεί τη γενετική τροποποίηση στα νεφρά των ζώων.

Επειδή οι ασθενείς μπορούν πάντοτε να επιστρέψουν στην αιμοκάθαρση, εάν παραστεί ανάγκη, η μελέτη πιστεύεται πως έχει εγγενές δίχτυ ασφαλείας. Σύντομα, τέλος, αναμένεται να αρχίσει και δεύτερη μελέτη, από άλλη ανάλογη εταιρεία.

Φωτογραφία: istock