Οι χρόνιες παθήσεις προκαλούν στρες, θλίψη και φόβο στα παιδιά

Σημαντικό αντίκτυπο στον ψυχισμό των παιδιών προκαλούν οι χρόνιες παθήσεις, παρότι προσπαθούν να τις αντιμετωπίζουν με κουράγιο και γενναιότητα.

Όπως αποκαλύπτει μια νέα μελέτη, όταν παλεύουν επί μήνες και χρόνια με προβλήματα υγείας, βιώνουν συχνά στρες, φόβο και θλίψη. Τα ίδια ακριβώς συναισθήματα νιώθουν και οι οικείοι τους, που προσπαθούν να διαχειριστούν μαζί τους την κατάσταση.

Τα ευρήματα αυτά προκύπτουν από την αξιολόγηση των σχολίων που είχαν γράψει παιδιά και οι γονείς τους σε μία βρετανική πλατφόρμα όπου ο κόσμος μοιράζεται τις εμπειρίες του με τις υπηρεσίες Υγείας. Η πλατφόρμα λέγεται Care Opinion.

Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν τεχνητή νοημοσύνη για να αναλύσουν τις αναρτήσεις 389 παιδιών και των ενηλίκων που τα φρόντιζαν. Οι αναρτήσεις έγιναν μεταξύ 2008 και 2023.

Όπως γράφουν οι ερευνητές στην ιατρική επιθεώρηση Journal of Affective Disorders, θέλησαν να διερευνήσουν πώς επηρεάζουν τα παιδιά οι συννοσηρότητες. Με τον όρο αυτό περιγράφεται το να έχει ένα παιδί δύο ή περισσότερες σοβαρές χρόνιες παθήσεις.

Όπως διαπίστωσαν οι ερευνητές, στο σχεδόν 94% των περιπτώσεων τα παιδιά εξέφραζαν αρνητικά συναισθήματα για την κατάστασή τους, όπως:

• Αποστροφή
• Λύπη
• Φόβο

Σε λιγότερο από το 6% των περιπτώσεων (στο 5,4%) υποδήλωναν τα σχόλιά τους ότι είχαν θετικά συναισθήματα για την υγεία τους.

Τα ευρήματα

Σύμφωνα με τη μελέτη, τα συναισθήματα των παιδιών συνδέονται άρρηκτα με συγκεκριμένες παραμέτρους της υγείας τους. Σε όσα, λ.χ., είχαν χρόνιες παθήσεις που απαιτούσαν πολυάριθμες επισκέψεις στο νοσοκομείο ή μακροχρόνια φαρμακευτική αγωγή, κυριαρχούσαν τα συναισθήματα του φόβου και της θλίψης.

Γενικώς η θλίψη ήταν το συναίσθημα που εξέφραζαν περισσότερο τα παιδιά. Ήταν εμφανής σε περισσότερες από τρεις στις πέντε  (61%) αναρτήσεις. Ακολουθούσαν ο φόβος και η αποστροφή, αλλά με σημαντική απόσταση από τη λύπη. Στην πραγματικότητα, το καθένα ανιχνεύθηκε στο 15% των αναρτήσεων.

Η θλίψη σχετιζόταν συχνότερα με χρόνιες παθήσεις που προκαλούν σωματικό πόνο και δύσκολες θεραπείες. Ο φόβος έτεινε να σχετίζεται με την αβεβαιότητα για την έκβαση των θεραπειών ή με τα ιατρικά απρόοπτα. Η αποστροφή ήταν πιο εμφανής όταν τα παιδιά δεν ένιωθαν ικανοποιημένα από τις υπηρεσίες Υγείας.

Η μελέτη έδειξε ακόμα ότι ιδιαίτερα επιβαρυντικές για τον ψυχισμό των παιδιών είναι χρόνιες παθήσεις όπως το άσθμα, ο καρκίνος και ο χρόνιος πόνος. Η συνύπαρξή τους με άλλες χρόνιες παθήσεις, δε, είναι εξαιρετικά επιβαρυντική.

Τα παιδιά, λ.χ., που είχαν άσθμα και ταυτοχρόνως αρθρίτιδα ή καρκίνο ανέφεραν περισσότερα αρνητικά συναισθήματα. Αντίστοιχα, επιβαρύνονταν σημαντικά και όσα έπασχαν από διαβήτη αλλά διαγνώστηκαν και με άσθμα ή καρκίνο.

Βαθιά συναισθηματικό ταξίδι

«Τα ευρήματά μας φέρνουν για πρώτη φορά στο φως το βαθιά συναισθηματικό ταξίδι που βιώνουν οι ανήλικοι ασθενείς με πολλαπλά προβλήματα υγείας. Ταυτοχρόνως καλύπτουν ένα κρίσιμο κενό στις γνώσεις των γιατρών για την ψυχική κατάστασή τους», δήλωσε ο επιβλέπων ερευνητής Dr. Shang-Ming Zhou, καθηγητής Ηλεκτρονικής Υγείας στο Πανεπιστήμιο του Πλύμουθ.

Ωστόσο η μελέτη είχε και ένα ιδιαιτέρως ενθαρρυντικό εύρημα. Τα παιδιά είχαν πολύ περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν θετικά συναισθήματα για τις χρόνιες παθήσεις τους, όταν είχαν:

• Άριστη επικοινωνία με τον γιατρό τους και
• Εξαιρετικά βιώματα με τις υπηρεσίες Υγείας

Όσο υψηλότερη, δε, ήταν η ικανοποίησή τους από την φροντίδα που λάμβαναν, τόσο πιο ανακουφισμένα έδειχναν από την κατάστασή τους.

Φωτογραφία: iStock