Τα απρόσμενα οφέλη για την ψυχική υγεία

Η πιλοτική κλινική μελέτη του Ohio State University παρακολούθησε 16 φοιτητές με μείζονα καταθλιπτική διαταραχή για 10-12 εβδομάδες και διαπίστωσε ότι οι συμμετέχοντες παρουσίασαν μείωση περίπου 70% στα αποτελέσματα της κατάθλιψης.

Επίσης, παρουσίασαν βελτίωση στη γενική ευεξία, στις γνωστικές επιδόσεις, ακόμη και μέτρια απώλεια βάρους.

Οι 16 φοιτητές που ολοκλήρωσαν την πιλοτική δοκιμή λάμβαναν φαρμακευτική αγωγή, συμβουλευτική ή και τα δύο για μείζονα καταθλιπτική διαταραχή πριν ξεκινήσουν τη διατροφή keto.

Τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι η επίτευξη κέτωσης μέσω της διατροφής είναι μια εφικτή συμπληρωματική θεραπεία για την κατάθλιψη και ανοίγει το δρόμο για μια μεγαλύτερη κλινική μελέτη.

Τα ευρήματα δημοσιεύθηκαν στις 10 Σεπτεμβρίου στο Translational Psychiatry.

Προηγούμενες έρευνες είχαν δείξει ότι τα φάρμακα και η ψυχοθεραπεία μειώνουν τα συμπτώματα της κατάθλιψης κατά περίπου 50% σε παρόμοιο χρονικό διάστημα.

«Μια μείωση κατά 70% των συμπτωμάτων κατάθλιψης σε μόλις 10-12 εβδομάδες είναι εντυπωσιακή, ειδικά σε συνδυασμό με καλύτερη ευεξία και μνήμη», ανέφερε, σχολιάζοντας τα αποτελέσματα της μελέτης, η Shelly Dar, θεραπεύτρια που ειδικεύεται σε διαταραχές άγχους και διάθεσης. Η Dar δεν συμμετείχε στη μελέτη.

Ωστόσο, όπως είπε, επρόκειτο για μια μικρή πιλοτική μελέτη χωρίς ομάδα ελέγχου, οπότε δεν μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι η κετογένεση ήταν αυτή που προκάλεσε την αλλαγή.

Η κετογένεση μπορεί να βελτιώσει τη λειτουργία του εγκεφάλου

Τα αποτελέσματα της κετογόνου διατροφής σε νευρολογικές παθήσεις όπως η επιληψία είναι καλά τεκμηριωμένα. Ως εκ τούτου, τα πιθανά οφέλη της κετογένεσης για την υγεία του εγκεφάλου παρουσιάζουν όλο και μεγαλύτερο ενδιαφέρον για τους ερευνητές.

Όταν το σώμα βρίσκεται σε κατάσταση κέτωσης, ο εγκέφαλος μεταβαίνει από τη χρήση της γλυκόζης ως κύρια πηγή ενέργειας στις κετόνες, εξηγεί ο Mike Kocsis, ιδρυτής της Balance My Hormones στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ο Kocsis δεν συμμετείχε στη νέα πιλοτική μελέτη.

«Οι κετόνες λειτουργούν ως μόρια σηματοδότησης που μπορούν να επηρεάσουν τη χημεία του εγκεφάλου», δήλωσε στο Healthline. «Αυτός ο μεταβολικός παράγοντας μπορεί να βελτιώσει την αποδοτικότητα των μιτοχονδρίων, να μειώσει τη φλεγμονή και να σταθεροποιήσει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα, τα οποία συνδέονται με τη ρύθμιση της διάθεσης».

Οι κετόνες μπορεί επίσης να υποστηρίξουν τον κύκλο του GABA (ενός ηρεμιστικού νευροδιαβιβαστή), ο οποίος μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του άγχους και στη ρύθμιση των συναισθημάτων.

«Στη μελέτη του Πανεπιστημίου του Οχάιο, οι συμμετέχοντες όχι μόνο είχαν χαμηλότερες βαθμολογίες κατάθλιψης, αλλά έδειξαν και καλύτερη γνωστική απόδοση, πράγμα που σημαίνει ότι η συνολική λειτουργία του εγκεφάλου έχει βελτιωθεί», σημείωσε ο Kocsis.

Η διατροφή keto μπορεί να βοηθήσει και σε άλλες ψυχικές διαταραχές

Νέα στοιχεία υποδηλώνουν ότι η διατροφή keto μπορεί να βοηθήσει και σε άλλες ψυχικές διαταραχές.

Κάποιες πρώιμες μελέτες έχουν εξετάσει τις επιδράσεις της διατροφής keto σε διάφορες νευρολογικές και ψυχιατρικές διαταραχές, όπως:

• σχιζοφρένεια
• ΔΕΠΥ
• διπολική διαταραχή
• νόσος του Πάρκινσον
• Αλτσχάιμερ

Σε μια μικρή μελέτη του 2024 με τρεις ενήλικες, η πλήρης ύφεση της μείζονος κατάθλιψης και της γενικευμένης αγχώδους διαταραχής επήλθε εντός 7-12 εβδομάδων θεραπευτικής διατροφικής κέτωσης.

Φυσικά, απαιτούνται μεγαλύτερες μελέτες για να επιβεβαιωθούν αυτά τα ευρήματα.

Η διατροφή keto δεν υποκαθιστά τη θεραπεία

Τα αποτελέσματα της νέας πιλοτικής μελέτης είναι σίγουρα ενθαρρυντικά, αλλά η έρευνα έχει ορισμένους περιορισμούς.

Η Dar σημείωσε ότι τα ευρήματα δείχνουν δυνατότητες, όχι απαραίτητα αποδείξεις. Απαιτούνται μεγαλύτερες, πιο αυστηρές μελέτες προτού η διατροφή keto προταθεί ως θεραπεία πρώτης γραμμής για την κατάθλιψη.

«Στη θεραπευτική μου εργασία, βλέπω πόσο πολύ οι πελάτες επιθυμούν πρακτικές επιλογές που μπορούν να ελέγχουν οι ίδιοι, οπότε ευρήματα όπως αυτό είναι ενθαρρυντικά, ακόμα και αν χρειαζόμαστε περισσότερες αποδείξεις», πρόσθεσε.

Ωστόσο, η διατροφή keto δεν πρέπει να θεωρείται υποκατάστατο των φαρμάκων ή της επαγγελματικής βοήθειας.

«Θεωρώ τη διατροφή ως συμπλήρωμα, όχι ως υποκατάστατο», είπε η Dar.

«Στη μελέτη, οι φοιτητές συνέχισαν να λαμβάνουν τα συνήθη φάρμακα και να παρακολουθούνται από ψυχολόγο. Αυτό είναι το ασφαλές μοντέλο. Δεν θέλουμε οι άνθρωποι να εγκαταλείψουν τη θεραπεία ή τα αντικαταθλιπτικά υπέρ μιας περιοριστικής διατροφής», συνέχισε.

Σύμφωνα με την Dar, συνήθως δεν υπάρχει μία και μοναδική «λύση» για τη θεραπεία της κατάθλιψης.

Υπάρχουν επίσης κίνδυνοι που πρέπει να ληφθούν υπόψη. «Η keto μπορεί να οδηγήσει σε κοινωνική απομόνωση, είναι δύσκολο να τηρηθεί και μπορεί να είναι επικίνδυνη αν έχετε αντιμετωπίσει ποτέ διατροφικές διαταραχές», είπε η Dar.

«Ως θεραπεύτρια, θα έδινα προσοχή στις ψυχολογικές επιπτώσεις της περιοριστικής διατροφής. Μπορεί είτε να ενδυναμώσει κάποιον είτε να τον οδηγήσει σε παλιά, μη βοηθητικά μοτίβα», σημείωσε.

Ζητήστε βοήθεια για την κατάθλιψη

Εάν αντιμετωπίζετε συμπτώματα που σχετίζονται με την κατάθλιψη, να θυμάστε ότι δεν είστε μόνοι. Ζητήστε βοήθεια από τον γιατρό σας ή έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να χρειαστεί συμβουλευτική, θεραπεία, φάρμακα όπως εκλεκτικοί αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης (SSRIs) ή ένας συνδυασμός αυτών.

Εάν ο γιατρός σας συστήσει τη διατροφή keto ως συμπλήρωμα της θεραπείας ψυχικής υγείας, ο Kocsis συνιστά να κάνετε τη μετάβαση σταδιακά. «Αρχίστε να μειώνετε σιγά-σιγά τους υδατάνθρακες σε διάστημα 1-2 εβδομάδων αντί να τους κόψετε από τη μια μέρα στην άλλη, καθώς αυτό θα σας βοηθήσει να ελαχιστοποιήσετε τα συμπτώματα της «κετο-γρίπης», όπως κόπωση και πονοκεφάλους», συμβουλεύει.

«Είναι καλή ιδέα να εστιάσετε σε ολόκληρα τρόφιμα, πολλά λαχανικά χωρίς άμυλο, υγιεινά λίπη όπως το ελαιόλαδο, οι ξηροί καρποί και το αβοκάντο, καθώς και ποιοτικές πηγές πρωτεϊνών για να αποφύγετε διατροφικές ελλείψεις», προσθέτει.

Η Dar σημείωσε ότι άλλα, λιγότερο περιοριστικά διατροφικά πρότυπα, όπως η αύξηση της πρόσληψης ολόκληρων τροφών και μια διατροφής μεσογειακού τύπου, έχουν αποδειχθεί ότι βοηθούν στη διατήρηση της καλής διάθεσης.

«Το πιο σημαντικό είναι να βρείτε μια βιώσιμη ρουτίνα που υποστηρίζει την ψυχική υγεία χωρίς να προσθέτει επιπλέον άγχος ή πίεση», τονίζει.

Εκτός από τη διατροφή, η Dar είπε να μην υποτιμάτε τη δύναμη των υγιεινών συνηθειών, όπως ο καλός ύπνος, η άσκηση, η ψυχοθεραπεία, η κοινωνική υποστήριξη και η μείωση της κατανάλωσης αλκοόλ ή παράνομων ουσιών.

«Αυτά είναι ισχυρά εργαλεία για τη διάθεση και θα ενθάρρυνα τον καθένα να αποκτήσει αυτές τις συνήθειες, ανεξάρτητα από το αν δοκιμάζει ή όχι τη διατροφή keto», λέει. Και συμπληρώνει: «Μικρές, συνεπείς αλλαγές, όπως ο καλύτερος ύπνος ή η καθημερινή ρουτίνα, μπορούν να έχουν εξίσου σταθεροποιητική επίδραση με τις μεγαλύτερες παρεμβάσεις».