Βιβλίο: «Μείνετε κοντά στα παιδιά σας»

Το «Μείνετε κοντά στα παιδιά σας» των Gabor Maté και Gordon Neufeld είναι ένα βιβλίο που ασχολείται με τη σημασία της σχέσης γονέα-παιδιού και τον κίνδυνο της υπερβολικής επιρροής των συνομηλίκων στη διαμόρφωση της προσωπικότητας των παιδιών.

Το βιβλίο κυκλοφορεί την Πέμπτη 20 Μαρτίου.

Διαβάστε, το απόσπασμα από την αποκλειστική προδημοσίευση στο SKAI.GR

Γιατί τώρα, περισσότερο από ποτέ, έχουν σημασία οι γονείς

O ΔΩΔΕΚΑΧΡΟΝΟΣ Τζέρεμι είναι σκυμμένος πάνω απ’ το πληκτρολόγιο, με τα μάτια καρφωμένα στην οθόνη του υπολογιστή του. Είναι οκτώ το βράδυ και δεν έχει μελετήσει ακόμη για το σχολείο, ενώ οι επανειλημμένες συστάσεις του πατέρα του να «ξεκινήσει επιτέλους το διάβασμα» από το ένα αυτί μπαίνουν και από το άλλο βγαίνουν. Ο Τζέρεμι είναι απασχολημένος με το MSN Messenger. ανταλλάσσει μηνύματα με τους φίλους του, κουτσομπολεύει ποιος αρέσει σε ποιον, ξεκαθαρίζει ποιος είναι φίλος και ποιος εχθρός, διαπληκτίζεται για το ποιος είπε κάτι στο σχολείο το πρωί, ενημερώνεται για το ποιος θεωρείται τελευταία ωραίος και ποιος όχι. «Σταμάτα να με πρήζεις» ξεσπάει στον πατέρα του, ο οποίος, για μια ακόμη φορά, έρχεται να του υπενθυμίσει τα μαθήματά του. «Αν έκανες αυτό που πρέπει, δεν θα σε έπρηζα» αντικρούει ο πατέρας του αγανακτισμένος. Η λογομαχία κλιμακώνεται, οι τόνοι ανεβαίνουν, και ύστερα από λίγο ο Τζέρεμι ουρλιάζει: «Τίποτα δεν καταλαβαίνεις» κλείνοντας με δύναμη την πόρτα. Ο πατέρας είναι εκνευρισμένος, θυμωμένος με τον Τζέρεμι, αλλά κυρίως με τον εαυτό του: «Χάλια τα έκανα πάλι» σκέφτεται. «Δεν ξέρω πώς να επικοινωνήσω με τον γιο μου». Εκείνος και η γυναίκα του ανησυχούν για τον Τζέρεμι: ήταν ανέκαθεν ένα συνεργάσιμο παιδί, που τώρα είναι αδύνατον να το ελέγξουν, ακόμα και να το συμβουλέψουν. Η προσοχή του είναι επικεντρωμένη αποκλειστικά στην επαφή με τους φίλους του. Το ίδιο σενάριο σύγκρουσης επαναλαμβάνεται στο σπίτι αρκετές φορές κάθε εβδομάδα, και ούτε το παιδί ούτε οι γονείς είναι σε θέση να ανταποκριθούν με καινούριες ιδέες ή πράξεις, για να βγουν από το αδιέξοδο. Οι γονείς νιώθουν αδύναμοι και ανίσχυροι. Ποτέ πριν δεν χρησιμοποιούσαν την τιμωρία, αλλά πλέον είναι ολοένα και πιο επιρρεπείς στην αυστηρή επίπληξη. Και όταν τελικά τον τιμωρούν, ο γιος τους γίνεται ακόμα πιο πικρόχολος και προκλητικός. Πρέπει να είναι τόσο δύσκολη η ανατροφή των παιδιών; Ανέκαθεν ήταν έτσι; Οι παλαιότερες γενιές συχνά δυσανασχετούσαν με το ότι οι νέοι έδειχναν λιγότερο σεβασμό και πειθαρχία από ό,τι παλιά, ωστόσο σήμερα πολλοί γονείς γνωρίζουν ενστικτωδώς ότι κάτι όντως πάει στραβά. Τα παιδιά σήμερα σε καμία περίπτωση δεν είναι όπως παλιά. Είναι λιγότερο πιθανό να λάβουν ως παράδειγμα τους γονείς τους και φοβούνται ελάχιστα μήπως βρεθούν μπλεγμένα σε οτιδήποτε. Επίσης, δείχνουν λιγότερο αθώα, λιγότερο αφελή – τους λείπει, θα έλεγε κανείς, εκείνος ο άδολος θαυμασμός για τον κόσμο, που οδηγεί στην εξερεύνηση των θαυμάτων της φύσης και της ανθρώπινης δημιουργικότητας. Πολλά παιδιά δείχνουν υπερβολικά επιτηδευμένα, επιδεικνύοντας μία ψευδοώριμη συμπεριφορά, με ένα αίσθημα κορεσμού. Φαίνεται να βαριούνται εύκολα, όταν δεν βρίσκονται μεταξύ τους ή όταν δεν ασχολούνται με την τεχνολογία. Το δημιουργικό μοναχικό παιχνίδι μοιάζει ξεθωριασμένη ανάμνηση. «Όταν ήμουν μικρή, λάτρευα το παιχνίδι με τη λάσπη που έβγαζα από ένα χαντάκι κοντά στο σπίτι μας» θυμάται μια σαραντατετράχρονη μητέρα. «Με ευχαριστούσε η υφή της. μου άρεσε να πλάθω διάφορα σχήματα ή απλώς να την κρατώ στα χέρια μου. Σήμερα, ωστόσο, δεν μπορώ με τίποτα να κάνω τον εξάχρονο γιο μου να παίξει μόνος του, εκτός αν πρόκειται για τον υπολογιστή, το Nintendo ή κάποιο βιντεοπαιχνίδι». Και η γονεϊκότητα φαίνεται να έχει αλλάξει. Οι δικοί μας γονείς ήταν πιο σίγουροι για τον εαυτό τους, με περισσότερη αυτοπεποίθηση, και μας επηρέαζαν περισσότερο, είτε θετικά είτε αρνητικά. Για πολλούς σήμερα, ο γονεϊκός ρόλος δεν φαίνεται φυσικός. Οι σημερινοί γονείς αγαπούν κι εκείνοι τα παιδιά τους, ωστόσο μόνο η αγάπη δεν αρκεί. Έχουμε ακριβώς τα ίδια πράγματα να διδάξουμε, αλλά η ικανότητά μας να μεταλαμπαδεύσουμε τη γνώση μας έχει μειωθεί αισθητά. Δεν νιώθουμε αρκετά δυνατοί να καθοδηγήσουμε τα παιδιά μας, ώστε να μεγιστοποιήσουν τις δυνατότητές τους. Ενίοτε ζουν και συμπεριφέρονται σαν να τα έχει παρασύρει μακριά μας ένα τραγούδι σειρήνων που εμείς αδυνατούμε να ακούσουμε. Φοβόμαστε, έστω και ανεπαίσθητα, ότι ο κόσμος έχει γίνει λιγότερο ασφαλής για εκείνα και ότι εμείς είμαστε ανίσχυροι να τα προστατεύσουμε. Το χάσμα που δημιουργείται μεταξύ παιδιών και ενηλίκων κάποιες φορές μοιάζει αγεφύρωτο. Πασχίζουμε να φανούμε αντάξιοι της εικόνας που έχουμε σχηματίσει για τον σωστό γονιό. Όταν δεν πετυχαίνουμε τα αποτελέσματα που επιθυμούμε, ικετεύουμε τα παιδιά μας, τα καλοπιάνουμε, τα δωροδοκούμε, τα επιβραβεύουμε ή τα τιμωρούμε. Πιάνουμε τον εαυτό μας να τους απευθύνεται σε τόνο σκληρό ακόμα και για τα δικά μας αυτιά, ξένο προς τη φύση μας. Διαισθανόμαστε ότι γινόμαστε ψυχροί σε στιγμές κρίσης, σε εκείνες ακριβώς τις στιγμές όπου θα θέλαμε να επιστρατεύουμε την άνευ όρων αγάπη μας. Νιώθουμε πληγωμένοι ως γονείς γιατί αισθανόμαστε την απόρριψη. Κατηγορούμε τον εαυτό μας για την αποτυχία μας στη διαπαιδαγώγησή τους ή τα ίδια τα παιδιά μας επειδή είναι δύστροπα. επιρρίπτουμε ευθύνες στην τηλεόραση επειδή τους αποσπά την προσοχή ή στο εκπαιδευτικό σύστημα επειδή δεν είναι αρκετά αυστηρό. Όταν η ανικανότητά μας γίνει αφόρητη, στρεφόμαστε σε απλοϊκές, αυταρχικές φόρμουλες, που συμβαδίζουν με τη νοοτροπία του «κάν’ το μόνος σου» και της πρόχειρης λύσης, που χαρακτηρίζει την εποχή μας. Η σημασία του γονεϊκού ρόλου στην ανάπτυξη και την ωρίμανση των νέων έχει τεθεί υπό αμφισβήτηση. «Έχουν σημασία οι γονείς;» ήταν ο τίτλος ενός άρθρου στο περιοδικό Newsweek το 1998. «Ο ρόλος του γονιού έχει υπερεκτιμηθεί» υποστήριζε ένα βιβλίο που κέρδισε το παγκόσμιο ενδιαφέρον την ίδια χρονιά. «Σας έχουν κάνει να πιστεύετε ότι έχετε πολύ μεγαλύτερη επιρροή στην προσωπικότητα του παιδιού σας από όση ουσιαστικά έχετε».01 Το ζήτημα της γονεϊκής επιρροής ίσως να μην ήταν τόσο σημαντικό, αν τα πράγματα πήγαιναν καλά με τα παιδιά μας. Το γεγονός ότι δεν φαίνεται να μας ακούνε ή να ασπάζονται τις αρχές μας ενδεχομένως να ήταν αποδεκτό, αν ήταν όντως αυτάρκη άτομα με αυτοπειθαρχία και αυτοπεποίθηση, αν είχαν μια θετική αίσθηση για το ποια είναι και αν είχαν σχηματίσει μια ξεκάθαρη εικόνα για την κατεύθυνση και τον σκοπό της ζωής τους. Βλέπουμε όμως ότι αυτές οι ιδιότητες απουσιάζουν από πολλά παιδιά και νεαρούς ενήλικες. Στο σπίτι, στο σχολείο, στη μια κοινότητα μετά την άλλη, οι νέοι άνθρωποι που βρίσκονται στο στάδιο της ανάπτυξης έχουν χάσει την ισορροπία τους. Δεν έχουν αυτοέλεγχο και γίνονται ολοένα και πιο επιρρεπείς στην αποξένωση, τη χρήση ναρκωτικών ουσιών, τη βία ή απλώς σε μια γενικότερη απουσία σκοπού. Είναι πιο δύσκολο να τους διδάξεις και ακόμα περισσότερο να τους χειριστείς σε σύγκριση με τους συνομήλικούς τους ακόμα και πριν από λίγες δεκαετίες. Πολλοί έχουν χάσει την ικανότητά τους να προσαρμόζονται, να διδάσκονται από τις αρνητικές εμπειρίες και να ωριμάζουν. Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, παιδιά και έφηβοι λαμβάνουν φαρμακευτική αγωγή για την κατάθλιψη, το άγχος και πληθώρα άλλων νοσημάτων. Η κρίση που βιώνουν οι νέοι αποτυπώνεται ανησυχητικά στο αυξανόμενο πρόβλημα του σχολικού εκφοβισμού και, σε κάποιες ακραίες εκφάνσεις της, όπως η δολοφονία παιδιών από παιδιά. Τέτοιες τραγωδίες, μολονότι σπάνιες, αποτελούν τα πιο αισθητά ξεσπάσματα μιας γενικότερης δυσφορίας, κοινού φαινομένου στη σημερινή νεανική κουλτούρα. Οι υπεύθυνοι και αφοσιωμένοι γονείς αγανακτούν. Παρά την αγάπη και τη φροντίδα μας, τα παιδιά φαίνονται εξαιρετικά στρεσαρισμένα. Οι γονείς και γενικότερα οι ενήλικες δεν φαίνεται να είναι πλέον οι φυσικοί μέντορες των νέων, όπως ανέκαθεν συνέβαινε στους ανθρώπους και σε όλα τα έμβια πλάσματα στο φυσικό τους περιβάλλον. Οι παλαιότερες γενιές, οι γονείς και οι παππούδες της ηλικιακής ομάδας των μπέιμπι μπούμερ, μας κοιτάζουν με απορία. «Στις μέρες μας, δεν χρειάζονταν εγχειρίδια με οδηγίες χρήσης για την ανατροφή των παιδιών» σχολιάζουν με ολοφάνερη σύγχυση. Πόσο οξύμωρο είναι αυτό, με δεδομένο ότι τώρα γνωρίζουμε περισσότερα για την ανάπτυξη των παιδιών και έχουμε ευκολότερη πρόσβαση σε σεμινάρια και βιβλία για την ανατροφή τους, σε σχέση με οποιαδήποτε άλλη γενιά γονιών;

Το Μείνετε κοντά στα παιδιά σας είναι ένα βιβλίο που προσφέρει βαθιά κατανόηση της ψυχολογίας των παιδιών και δίνει εργαλεία στους γονείς για να χτίσουν πιο ισχυρούς δεσμούς με τα παιδιά τους. Είναι ιδιαίτερα χρήσιμο για γονείς που ανησυχούν για την επιρροή που ασκεί το περιβάλλον στα παιδιά τους και αναζητούν τρόπους να τα βοηθήσουν να μεγαλώσουν με αυτοπεποίθηση και σταθερές αξίες.

Πηγή: skai.gr

Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.